Τι θα γίνει με τα δάνεια αν επιστρέψουμε στη δραχμή

Δευτέρα, 28 Ιανουαρίου 2013

από το μπλογκ Νομικά Ανάλατα

 

Βλέπω στη μπλογκόσφαιρα ότι κάποιοι έχουν ανησυχία μεγάλη... Σχετικά με την επιστροφή στη δραχμή και τα δάνεια που οι καταναλωτές οφείλουν στις τράπεζες. Δεν λέω ότι είναι καλό να επιστρέψουμε στη δραχμή. Δεν είμαι όμως και σίγουρος, αν είναι καλό να μείνουμε στο ευρώ με τις συνθήκες που επικρατούν σήμερα…

Διακινείται σε μπλογκς μεγάλης επισκεψιμότητας, άρθρο που αναφέρεται στο σενάριο επιστροφής στη δραχμή και στις επιπτώσεις που αυτό θα έχει «στις δόσεις των στεγαστικών δανείων». Εντύπωση κατ αρχήν προκαλεί ότι το περιφερόμενο σενάριο δεν αναφέρεται στις δόσεις των δανείων γενικά, αλλά στις δόσεις ειδικά των στεγαστικών δανείων (!) έχοντας ως προφανή σκοπό, τη δημιουργία συνειρμού μεταξύ των καταστροφικών συνεπειών που η επιστροφή «σε εθνικό νόμισμα» θα έχει για τα σπίτια των νοικοκυραίων…

Το άρθρο που τιτλοφορείται με τον εύηχο τίτλο «ΣΟΚ! Τι θα γίνει με τις δόσεις των στεγαστικών αν γυρίσουμε σε εθνικό νόμισμα» αναφέρει τα εξής: «Ειδικοί απαντούν πως αν πάμε σε δραχμή ή άλλο εθνικό νόμισμα, αυτόματα θα υποτιμηθεί απέναντι σε όλα τα υπόλοιπα νομίσματα περίπου 70% έως 100% σε πρώτη φάση και θα συνεχίσει να υποτιμάται μέχρι τη σταθεροποίηση της οικονομίας. Τι θα συμβεί με τους δανειολήπτες; Αν έχουν δυνατότητα να κρατήσουν τα δάνεια τους σε Ευρώ θα πρέπει με καινούργιο εισόδημα αξίας μόνον 50% του προηγούμενου τους εισοδήματος που συνεχώς θα μειώνεται να εξυπηρετούν το δάνειο που θα είναι σταθερής αξίας – αυτό θα σημάνει την αδυναμία εξυπηρέτησης μεγάλου αριθμού δανείων. Ακόμα αν το δάνειό τους μετατραπεί σε εθνικό νόμισμα τα επιτόκια που θα χρεώνονται θα είναι της τάξης του 40%, δηλαδή το βάρος του χρέους του πολλαπλασιάζεται με το ίδιο αποτέλεσμα όσον αφορά την δυνατότητα εξυπηρέτησης τους". Το άρθρο καταλήγει σπέρνοντας  τον όλεθρο και την καταστροφή ως εξής: «Αδιέξοδος!». Μια βερσιόν του άρθρου είναι εδώ. Μια άλλη εδώ.

Πρόκειται δυστυχώς για ανυπόστατες νομικά ανακρίβειες.

Αν λοιπόν επιστρέψουμε στη δραχμή θα συμβούν τα εξής:

Θα επιβληθεί ΑΜΕΣΩΣ Δικαιοστάσιο. Με τον όρο Δικαιοστάσιο (Moratorium) στη νομική ορολογία ονομάζεται η προσωρινή γενική ή μερική ΑΝΑΣΤΟΛΗ δικαστικών πράξεων των εκδικασθέντων από τα Δικαστήρια υποθέσεων ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΑΝΑΣΤΟΛΗ της δικαστικής άσκησης δικαιωμάτων, ιδίως επί υποθέσεων που ανάγονται συνηθέστερα στο Αστικό και Εμπορικό Δίκαιο. Τούτο σημαίνει ότι για όσο χρόνο διαρκεί το Δικαιοστάσιο κανείς ΔΕΝ ΘΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΚΔΟΣΕΙ ΔΙΑΤΑΓΗ ΠΛΗΡΩΜΗΣ. Ούτε φυσικό ούτε νομικό πρόσωπο όπως είναι η τράπεζα. Το ίδιο θα συμβεί και με τις απαιτήσεις του Δημοσίου έναντι των φορολογούμενων. Το Δικαιοστάσιο θα διαρκέσει για όσο χρόνο διαρκέσουν οι έκτακτες συνθήκες, έως ότου ομαλοποιηθεί η κατάσταση στην οικονομία (μπορεί 6 μήνες, ένα χρόνο ή και περισσότερο).

Τα δάνεια των καταναλωτών προς τις τράπεζες θα ρυθμιστούν υποχρεωτικά με νόμο, με το σκεπτικό του άρθρου 388 του Αστικού Κώδικα (απρόοπτη μεταβολή των συνθηκών). Αν δεν ρυθμιστούν με νόμο θα ρυθμιστούν σίγουρα ΔΙΚΑΣΤΙΚΑ. Σύμφωνα με το άρθρο 388 ΑΚ «αν τα περιστατικά στα οποία κυρίως, ενόψει της καλής πίστης και των συναλλακτικών ηθών, τα μέρη στήριξαν τη σύναψη αμφοτεροβαρούς σύμβασης, ΜΕΤΑΒΛΗΘΗΚΑΝ ΥΣΤΕΡΑ ΑΠΟ ΛΟΓΟΥΣ ΠΟΥ ΗΤΑΝ ΕΚΤΑΚΤΟΙ ΚΑΙ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΣΑΝ ΝΑ ΠΡΟΒΛΕΦΘΟΥΝ, και από τη μεταβολή αυτή η παροχή του οφειλέτη, ενόψει και της αντιπαροχής, έγινε ΥΠΕΡΜΕΤΡΑ ΕΠΑΧΘΗΣ, το δικαστήριο μπορεί κατά την κρίση του με αίτηση του οφειλέτη να την ΑΝΑΓΕΙ στο μέτρο που ΑΡΜΟΖΕΙ και να αποφασίσει τη λύση της σύμβασης εξολοκλήρου ή κατά το μέρος που δεν εκτελέστηκε ακόμη».

Η χρεωκοπία και η επιστροφή στη δραχμή αποτελεί νομικά "λόγο έκτακτο που δεν μπορούσε να προβλεφθεί" κατά το χρόνο που υπογράφηκε η σύμβαση του δανείου με την τράπεζα. Από την επιστροφή στη δραχμή και τη ραγδαία -η αλήθεια είναι- υποτίμηση που θα ακολουθήσει, είναι προφανές ότι η παροχή του οφειλέτη (η δόση δηλ του δανείου που θα πληρώνεται κατόπιν μετατροπής των ευρώ σε δραχμές), ενόψει και της αντιπαροχής (του δανείου δηλ που χορηγήθηκε παλαιότερα σε ευρώ), ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΥΠΕΡΜΕΤΡΑ ΕΠΑΧΘΗΣ, λόγω της ραγδαίας υποτίμησης της δραχμής, οπότε με νόμο αλλιώς με απόφαση του δικαστηρίου, το δάνειο θα ΑΝΑΧΘΕΙ ΣΤΟ ΜΕΤΡΟ ΠΟΥ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΕΡΙΣΤΑΣΕΙΣ θα ΑΡΜΟΖΕΙ (κούρεμα).

Τα ελληνικά δικαστήρια δεν είναι η πρώτη φορά που θα κρίνουν τέτοιες περιπτώσεις. Υπάρχουν δεκάδες υποθέσεις που έχουν κριθεί από τη Δικαιοσύνη στην περίοδο που το εθνικό μας νόμισμα ήταν η δραχμή. Στις περιπτώσεις αυτές έχει κριθεί ότι εφαρμόζεται το άρθρο 388 Α.Κ, όταν το τίμημα από μια συναλλαγή (πχ αγοραπωλησία) είχε συμφωνηθεί να πληρωθεί σε ξένο νόμισμα (με την ισοτιμία δραχμής/ξένου νομίσματος που θα ίσχυε κατά το χρόνο που συμφωνήθηκε να γίνει η πληρωμή), ΚΑΙ ΣΤΟ ΜΕΤΑΞΥ Η ΔΡΑΧΜΗ ΥΠΟΤΙΜΗΘΗΚΕ ΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ ΞΕΝΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΣ.

Είναι λυπηρό να διακινούνται αυτού του είδους τα δημοσιεύματα, όταν ακόμη και ο τελευταίος πολίτης έχει ακούσει ότι από τον πρώτο κιόλας χρόνο της κρίσης τα δικαστήρια μειώνουν τα ενοίκια των καταστημάτων λόγω ΤΗΣ ΔΥΣΜΕΝΟΥΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΠΟΥ ΕΠΙΚΡΑΤΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ. Πρόκειται για κλασική εφαρμογή του άρθρου 388 του Αστικού Κώδικα, στην απείρως πιο light κατάσταση που επικρατεί σήμερα, σε σχέση με αυτή που θα επικρατεί στην περίπτωση επιστροφής στη δραχμή...

Είναι από αυτά προφανές, ότι πρόκειται για ύποπτα δημοσιεύματα που ως στόχο έχουν να τρομοκρατήσουν τους νοικοκυραίους, επενδύοντας στο φόβο του Έλληνα για ότι πιο ιερό έχει. ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ.

Γράφει ο Θανάσης Αλαμπάσης (πηγή)